II. İlk Astronotlar
III. Uzay Yarışı
IV. Apollo Programı
V. Uzay Mekiği Programı
VI. Internasyonal Uzay İstasyonu
VII. Hususi Uzay Uçuşu
VIII. Astronotiğin Geleceği
IX.
Sıkça Sorulan Mevzular
| Hususiyet | Tarif |
|---|---|
| Astronotluk | Uzay uçuşunun bilimi ve teknolojisi |
| Astronot | Uzaya yolculuk etmek suretiyle eğitilmiş birey |
| Kozmik | Evrene yahut dış uzaya ait |
| Öncü | Yeni bir şey meydana getiren yahut meçhul bir alanı keşfeden ilk birey |
| Uzay | Dünya atmosferinin ötesindeki bölge |
II. İlk Astronotlar
İlk astronotlar, uzayda uçmak suretiyle seçilen bir öbek Amerikalı ve Sovyet adam ve hanımdı. Tüm bunlar son aşama eğitimli ve deneyimli pilotlardı ve cesaretleri ve risk alma istekleri sebebiyle seçilmişlerdi.
İlk Amerikalı astronot, 1961 senesinde Mercury-Redstone 3 görevinde uçan Alan Shepard’dı. İlk Sovyet astronot, 1961 senesinde Vostok 1 görevinde uçan Yuri Gagarin’di.
Ay’a ilk ayak basan astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’di; 1969’da Apollo 11 göreviyle Ay’a ayak basmışlardı.
Uzayda uzun vakit yaşayan ilk astronotlar, 1973 senesinde 84 gün uzayda yaşayan Skylab 4 misyonunun mürettebatıydı.
Internasyonal Uzay İstasyonu’nu ziyaret eden ilk astronotlar, 1998 senesinde Internasyonal Uzay İstasyonu’na gelen Soyuz TM-31 misyonunun mürettebatıydı.
Hususi feza uçuşu meydana getiren ilk astronotlar, 2001 senesinde Soyuz TM-32 görevinde uçan Dennis Tito ve Mark Shuttleworth’tü.
Mars’a ayak basacak ilk astronotların, 2024 senesinde fırlatılması planlanan Mars 2024 misyonunun mürettebatı olması umut ediliyor.
III. Uzay Yarışı
Uzay Yarışı, ABD Birleşik Devletleri ile Sovyetler Donanması içinde feza araştırmalarında egemenlik oluşturmak için yoğun bir rekabet dönemiydi. 1950’lerin sonlarında başladı ve 1970’lerin başına kadar sürdü. İki ülke, ilk insanı uzaya göndermek, ilk uyduyu fırlatmak, ilk feza aracını aya göndermek ve ilk feza istasyonunu inşa etmek için yarıştı.
Uzay Yarışı, büyük bir Soğuk Cenk çatışmasıydı ve politik, ekonomik ve teknolojik faktörler tarafınca yönlendiriliyordu. ABD Birleşik Devletleri ve Sovyetler Donanması, teknolojik üstünlüklerini göstermeye ve dünyanın gözünde prestij kazanmaya kararlıydı. Uzay Yarışı, feza teknolojisinin gelişimi üstünde de mühim bir etkiye sahipti ve feza araştırmalarının geleceği için yolu açtı.
Uzay Yarışı her iki ülke için de başarı göstermiş oldu. ABD Birleşik Devletleri, Ay’a ilk insanı gönderen ülke oldu ve Sovyetler Donanması ilk uyduyu fırlatan ve ilk feza istasyonunu inşa eden ülke oldu. Uzay Yarışı ek olarak feza mekiği ve Hubble Uzay Teleskobu benzer biçimde günümüzde hala kullanılan birçok yeni hızla gelişen teknolojinin geliştirilmesine de yol açtı.
Uzay Yarışı 1970’lerin başlangıcında sonlandı, sadece mirası günümüze kadar devam ediyor. İki ülke hala feza bulgu projelerinde iş donanması yapıyor ve Uzay Yarışı nesiller boyu bilim adamlarına ve mühendislere esin kaynağı oldu.
IV. Apollo Programı
Apollo programı, 1960’larda ve 1970’lerin başlangıcında ABD Birleşik Devletleri Milli Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafınca meydana gelen bir takım insan feza uçuşu göreviydi. Apollo programı, 1961’de bir adamı Ay’a indirip emin bir halde Dünya’ya geri getirme amacıyla başlatıldı. Program, Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’in Ay’da yürüyen ilk insanoğlu olduğu 1969’daki Apollo 11 göreviyle doruğa ulaştı.
Apollo programı büyük bir girişimdi ve yeni teknolojilerin geliştirilmesini ve yeni nesil astronotların eğitilmesini icap ediyordu. Program bununla beraber büyük bir halkla ilişkiler başarısıydı ve bir nesil bilim insanına ve mühendise esin kaynağı oldu.
Apollo programı, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım mühim başarıya imza attı:
- İlk insanlı ay inişi
- Ay’a ilk ayak basan insanoğlu
- Ay’dan alınan kaya ve toprağın ilk örnekleri Dünya’ya döndü
- İlk feza yürüyüşü
- İki feza aracının yörüngede ilk kenetlenmesi
Apollo programının bir takım zorluğu da vardı, bunlardan bazıları:
- Apollo 1 yangınında üç astronotun ölümü
- Apollo 13 misyonunun başarısızlığı
- Programın yüksek maliyeti
Zorluklara karşın Apollo programı büyük bir başarıya ulaştı ve gelecekteki insanlı feza uçuşları için yolu açtı.
V. Uzay Mekiği Programı
Uzay Mekiği Programı, NASA ve ABD Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri’nin ortak projesiydi. İlk yine kullanılabilir feza aracıydı ve uyduları fırlatmak, feza yürüyüşleri yapmak ve Internasyonal Uzay İstasyonu’nu inşa etmek için kullanıldı. Uzay Mekiği Programı 1981’den 2011’e kadar sürdü ve 135 vazife başlattı.
Uzay Mekiği, iki katı yakıtlı füze güçlendirici ve harici bir tankla yörüngeye fırlatılan büyük, kanatlı bir feza aracıydı. Uzay Mekiği mahrek aracı, 7 astronota ve 000 pound’a kadar yük taşıyabiliyordu. Uzay Mekiği ek olarak uyduları yerleştirmek ve Internasyonal Uzay İstasyonunu inşa etmek için kullanılan bir robotik kolla donatılmıştı.
Uzay Mekiği Programı büyük bir başarıydı ve feza araştırmalarında inkilap yaratmaya destek oldu. Uzay Mekiği, uyduların fırlatılmasını ve feza yürüyüşlerinin daha ilkin asla olmadığı kadar sık ve düşük maliyetle gerçekleştirilmesini olası kıldı. Uzay Mekiği ek olarak Internasyonal Uzay İstasyonu’nun inşasında da mühim bir rol oynadı.
Uzay Mekiği Programı, bütçe kısıtlamaları ve emniyet endişeleri sebebiyle nihayetinde 2011’de emekliye ayrıldı. Sadece Uzay Mekiği Programı kalıcı bir miras bıraktı ve gelecekteki feza bulgu görevleri için yolu açtı.
VI. Hususi Uzay Uçuşu
Hususi feza uçuşu, çoğu zaman kâr amacı güden firmalar olan hükümet dışı kuruluşlar tarafınca feza uçuşu araçlarının geliştirilmesi ve işletilmesidir. Hususi feza uçuşu terimi yüzyıllardır var olsa da, SpaceX ve Blue Origin benzer biçimde ticari feza uçuşu şirketlerinin gelişmesiyle sadece 21. yüzyılın başlarında gerçeğe dönüştü.
Hususi feza uçuşunun, daha düşük maliyetler, daha çok yenilik ve daha süratli geliştirme süreleri benzer biçimde hükümet tarafınca yürütülen feza uçuşu programlarına kıyasla bir takım potansiyel pozitif yanları vardır. Sadece, bununla beraber yüksek geliştirme maliyeti, feza uçuşunda yer edinen riskler ve hususi feza uçuşu faaliyetlerini düzen ihtiyacı benzer biçimde bir takım zorlukla da karşı karşıyadır.
Bu zorluklara karşın hususi feza uçuşları hızla büyüyor ve feza araştırmalarının geleceğinde mühim bir rol alması umut ediliyor.
Hususi feza uçuşlarının tarihli mühim dönüm noktalarından bazıları şunlardır:
- 1961: Alan Shepard uzaya yolculuk eden ilk Amerikalı oldu
- 1969: Neil Armstrong ve Buzz Aldrin, Ay’da yürüyen ilk insanoğlu oldular
- 1981: Uzay Mekiği programı başlatıldı
- 1998: Internasyonal Uzay İstasyonu tamamlandı
- 2004: SpaceX kuruldu
- 2008: SpaceShipOne, uzaya ulaşan ilk hususi fonlu feza aracı oldu
- 2012: SpaceX, bir feza aracını yörüngeye fırlatıp Dünya’ya geri döndüren ilk hususi firma oldu
- 2015: Blue Origin kuruldu
- 2020: SpaceX, Internasyonal Uzay İstasyonu’na ilk hususi rolü başlattı
Günümüzde, SpaceX, Blue Origin, Virgin Galactic ve Rocket Lab dahil olmak suretiyle dünya genelinde etkinlik yayınlayan bir takım hususi feza uçuşu firması bulunmaktadır. Bu firmalar, feza turizmi, ilmi inceleme ve ticari feza uçuşu benzer biçimde muhtelif görevler için roketler, kapsüller ve feza uçakları dahil olmak suretiyle muhtelif feza araçları geliştirmektedir.
Hususi feza uçuşları hala erken aşamalarındadır, sadece uzayı keşfetme şeklimizde çığır açma potansiyeline haizdir. Hususi feza uçuşları, hususi kişilere ve şirketlere uzaya erişim sağlayarak feza keşfini daha müsait fiyatlı, daha erişilebilir ve daha yenilikçi hale getirmeye destek olabilir.
VII. Hususi Uzay Uçuşu
Hususi feza uçuşu, sivil camia kuruluşları tarafınca feza uçuşu araçlarının geliştirilmesi ve işletilmesidir. Buna uydu fırlatan, feza turizmi elde eden yahut başka amaçlar için feza aracı geliştiren firmalar dahildir.
Hususi feza uçuşları son yıllarda aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle muhtelif faktörlerin etkisiyle hızla büyüyor:
- Uzay uçuşlarının azalan maliyeti
- Uzay tabanlı hizmetlere olan istek artıyor
- Uzay turizmine olan alaka artıyor
İlk hususi feza uçuşu firması Space Adventures, 1998 senesinde kuruldu. O tarihten bu yana SpaceX, Blue Origin ve Virgin Galactic benzer biçimde bir takım firma daha kuruldu.
Hususi feza uçuşunun birçok faydası vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Uzay uçuşunun maliyetini düşürebilir
- Uzay uçuşu hizmetlerinin kullanılabilirliğini artırabilir
- Uzay endüstrisinde inovasyonu teşvik edebilir
Sadece hususi feza uçuşunun da bir takım zorluğu var, bunlardan bazıları:
- Geliştirmenin yüksek maliyeti
- Kaza riski
- Düzenlemeye gerekseme var
Bu zorluklara karşın hususi feza uçuşları, uzaya erişim şeklimizde çığır açma potansiyeline haiz, hızla büyüyen bir sektördür.
VIII. Astronotiğin Geleceği
Astronotiğin geleceği parlak. Uzay araştırmalarının sınırlarını zorlayacak birçok coşku verici yeni proje devam ediyor.
En iddialı projelerden biri, yeni nesil yine kullanılabilir roketlerin geliştirilmesidir. Bu roketler, uzaya fırlatılıp yok olmadan Dünya’ya geri dönebilecektir. Bu, feza seyahatini oldukça daha müsait fiyatlı hale getirecek ve feza keşfini daha geniş bir insan yelpazesine açacaktır.
Bir öteki coşku verici büyüme ise yeni feza istasyonlarının inşasıdır. Bu istasyonlar uzayda kalıcı bir insan varlığı sağlayacak ve astronotların mikro yerçekimi ortamında deneyler ve araştırmalar yapmasına imkan tanıyacaktır.
En son, hususi feza seyahatlerine olan alaka artıyor. SpaceX ve Virgin Galactic benzer biçimde firmalar, insanların gezim yahut inceleme amaçlı uzaya uçmalarına imkan sağlayacak ticari feza uçuşu araçları geliştiriyor.
Bunlar astronotluk alanında gerçekleşen coşku verici gelişmelerden yalnız birkaçı. Uzay araştırmalarının geleceği parlak ve gelecekte neler olacağına dair birçok coşku verici ihtimal var.
IX.
Netice olarak, “Kozmik Öncüler: Geleceği Şekillendiren Astronot Öncüler” isimli kitap, feza araştırmalarının evveliyatına dair kapsamlı ve iyi araştırılmış bir perspektif sunuyor. Yazarlar, feza programının zorlukları ve zaferleri hakkındaki dengeli ve nesnel bir izahat sunuyor ve astronotiğin geleceğine dair içgörüler sunuyorlar. Kitap, feza araştırmalarıyla ilgilenen hepimiz için kesinlikle okunması ihtiyaç duyulan bir kitap.
S: Astronotluk nelerdir?
A: Astronotluk, feza uçuşunun bilimi ve teknolojisidir. Uzay aracının tasarımını, inşasını, işletimini ve kullanımını ihtiva eder.
S: En meşhur astronotlar kimlerdir?
A: En meşhur astronotlar içinde Neil Armstrong, Buzz Aldrin, John Glenn, Sally Ride ve Valentina Tereshkova yer alır.
S: Astronotiğin geleceği nelerdir?
A: Astronotiğin geleceği parlak. İnsanları Mars’a göndermek, Ay’da bir feza istasyonu inşa etmek ve yine kullanılabilir roketler geliştirmek benzer biçimde birçok coşku verici proje devam ediyor.
0 Yorum